John Jacob NILES
Het afgelopen jaar hebben de catalogiseerders van de Muziekbibliotheek een groot aantal uitgaven van volksliederen gecatalogiseerd. Een aantal maanden geleden schreef ik in dat kader al eens over het Zuid-Afrikaanse volksliedje Sannie Brandt. Nu aandacht voor de Amerikaan John Jacob NILES. Hij noteerde en verzamelde Amerikaanse volksliederen en bracht ze vervolgens veelvuldig zelf, op geheel eigen wijze, voor het voetlicht. De Muziekbibliotheek heeft een groot aantal bladmuziekbundels met door Niles bewerkte en uitgegeven volksliederen, waarvan The ballad book of John Jacob Niles (uit 1961) het bekendst is.
John Jacob Niles (1892-1980) werd geboren in een muzikale familie in Louisville (Kentucky) en verhuisde in 1904 naar een boerderij in Jefferson County. In 1907 componeerde hij zijn eerste lied, Go ‘way from my window, gebaseerd op een melodie die hij had opgetekend bij een Afro-Amerikaanse boer. Van 1910 tot 1917 was hij als onderhoudsmonteur van landbouwmachines werkzaam bij de Burroughs Corporation in Oost-Kentucky. In deze periode tekende hij in de Appalachen een groot aantal volksliederen op.
Niles studeerde muziektheorie en zang in Lyon, Parijs en uiteindelijk aan het conservatorium van Cincinnati. Hij zong opera in de Amerikaanse theaters en volksliedjes voor de, toen net bestaande, radio. In de jaren ‘20 publiceerde hij bij uitgeverij Schirmer zijn eerste volksliedbundels, Impressions of a negro camp meeting (1925) en Seven Kentucky mountain songs (1928). Een groot aantal andere bundels zou volgen. Belangrijk bij deze bladmuziekuitgaven was Niles’ samenwerking (vanaf 1927) met fotograaf Doris Ulmann. Niles en Ulmann maakten samen verschillende reizen door de zuidelijke Appalachen. Ulmann portretteerde de bergvolken, terwijl Niles hun liederen optekende.
In 1938 verscheen Niles’ eerste plaatopname, Early American ballads. De Amerikaanse schrijver Henry Miller schreef over de volkslieduitvoeringen van Niles: “He had a voice which summoned memories of Arthur, Merlin, Guinevere. There was something of the Druid in him. Like a psalmist he intoned his verses in an ethereal chant which the angels carried aloft to the Glory seat. When he sang of Jesus, Mary and Joseph they became living presences. A sweep of the hand and the dulcimer gave forth magical sounds which caused the stars to gleam more brightly, which peopled the hills and meadows with silvery figures and made the brooks to babble like infants”.
Niles heeft grote invloed gehad op de Amerikaanse folk music revival in de jaren ‘50-’60 en op artiesten als Bob Dylan, Joan Baez en Burl Ives. Ook buiten Amerika werd (en wordt) gebruik gemaakt van Niles’ werk. Zo gebruikten Luciano Berio (Folk songs) en Benjamin Britten (volksliedarrangementen) door Niles opgetekende liederen.
· John Jacob Niles zingt Go 'way from my window
· John Jacob Niles en Marion Kerby zingen He's got the whole world
Charlotte Sienema,
catalogiseerder klassieke muziek
Laatste aanpassing op dinsdag 16 februari 2010
