Hercatalogisering van GRAUN-uitgaven
Eens in de zoveel tijd verschijnt er een monografie waarin een musicoloog een overzicht geeft van het oeuvre van een componist. Wanneer hij alle composities op een gezaghebbende manier thematisch (en/of chronologisch) classificeert, van een nummering voorziet en incipits (beginmaten) presenteert, spreekt men van een thematische catalogus. Men kan daarmee elk werk van de betreffende componist identificeren. De ‘Köchel Verzeichnis’ (KV) van Mozarts werken is het bekendste voorbeeld.
De nieuwste aanwinst van de muziekbibliotheek in deze categorie is het Graun-Werkverzeichnis (GraunWV) van Christoph Henzel. In dit lijvige boekwerk in twee delen classificeert hij de composities van de broers Graun. Johann Gottlieb (1702/03-1759) schreef voornamelijk instrumentale muziek, terwijl Carl Heinrich (1703/04-1771) een voorkeur had voor het vocale.
Er bestaan zeer veel manuscripten en afschriften met de naam Graun erop en samensteller Henzel heeft van elke compositie bepaald of die werkelijk van een van de broers stamt en, zo ja, welke. Daarvoor gebruikte hij fijne mazen zodat een genuanceerde indeling ontstond.
Rubriek A bevat de werken van Johann Gottlieb, rubriek B die van Carl Heinrich. De werken in categorie C zijn onbetwistbaar door een van beide geschreven. Door aan elke ervan een ‘v’ toe te voegen (Av, Bv, Cv) creëerde Henzel drie extra rubrieken voor de composities waarvan dat minder zeker is. De stukken die mogelijk ten onrechte de naam Graun dragen vindt men in categorie D. De zogenoemde Fehlzuschreibungen zijn opgenomen in een appendix (Anhang 2).
Helaas kent de thematische catalogus geen register van gepubliceerde Graun-werken. Daarom moest ik bijna al onze zeventig uitgaven uit de kast halen om in de catalogus een GraunWV-nummer toe te kunnen voegen. De op toonsoort gerangschikte index van incipits (beginmaten) bewees daarbij goede diensten. De informatie in de uitgaven bleek namelijk veelal onbetrouwbaar. Bij de identificatie van een als Largo voor orgel gepubliceerd koorfragment uit C.H. Grauns cantate Der Tod Jesu was prof. dr. Henzel mij behulpzaam. En hij was mij erkentelijk voor de attendering op zestien Graun-publicaties die hij nog niet kende.
Het resultaat van het hercatalogiseren van de Graun-uitgaven in de MB-collectie kunt u hier bekijken.
Eric van Balkum
LINK:
Meer informatie over onze collectie van thematische catalogi
Laatste aanpassing op donderdag 4 februari 2010
