Componist GÓRECKI overleden
HILVERSUM - De Poolse componist Henryk Mikołaj GÓRECKI (1933-2010) overleed vandaag in een ziekenhuis in Katowice. Samen met Witold Lutosławski (1913-1994) en zijn leeftijdgenoot Krzysztof Penderecki vormde Górecki het gezicht van de Poolse klassieke muziek in de 20e eeuw.
Op 27-jarige leeftijd ging Górecki muziek studeren bij Bolesław Szabelski aan de Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną (Staats Hogeschool voor Muziek) in Katowice. Uitvoeringen van Epitafium (1958) en Scontri (1960) tijdens het invloedrijke festival Warszawska Jesień (Warschause Herfst) brachten hem in de voorhoede van de hedendaagse Poolse muziek.
In de jaren '60 experimenteerde Górecki in Trzy utwory w dawnym stylu (1963) en Muzyka staropolska (1967-1969) met volksmuziekinvloeden en thema's uit de oude Poolse muziek. De eenvoudige, maar monumentale stijl waarmee hij zelfs buiten de klassieke muziekwereld bekendheid verwierf ontwikkelde hij in het daaropvolgende decennium. Voorbeelden hiervan zijn de Tweede symfonie ‘Kopernikowska’ (1972), de zetting van psalm 111 in Beatus vir (1979) en natuurlijk de Derde Symfonie 'Symfonią pieśni żałosnych' (1976).
In deze 'Klaagliederensymfonie' zette de componist dramatische Poolse teksten op eenvoudige, lang uitgesponnen thema's. Het werk maakte flink wat discussie los omdat deze compositiewijze flink botste met de esthetische normen in die tijd. Hoewel deze symfonie al in 1986 op cd uitkwam (met sopraan Stefania Woytowicz) zorgde een opname van Dawn Upshaw met de London Sinfonietta o.l.v. David Zinman in 1992 voor een zeldzaam fenomeen; een klassieke compositie die dankzij enorme verkoopcijfers (meer dan een miljoen cds) de populaire hitlijsten bestormt.
Toen in Polen in de jaren '80 de krijgswet werd afgekondigd trok Górecki zich uit het openbare leven terug. Vanaf dat moment wijdde hij zich aan het componeren van koorwerken, geestelijke muziek en kamermuziek.
Vanaf 1992 - toen het RFO de Concerto-cantata in ons land in première bracht - klonken met enige regelmaat werken van Górecki bij 'de omroep'. Dat waren achtereenvolgens Totus tuus (GOK), Symfonie nr. 2 (RSO+GOK), Symfonie nr. 3 (3x, RFO & RSO & RFO), Refrain (RSO) en Trzy utwory w dawnym stylu (RSO).
Afgelopen voorjaar bleek al dat de componist te zwak was om de op stapel staande Vierde Symfonie te voltooien. Het Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. chef-dirigent Jaap van Zweden zou het werk op 5 juni jl. tijdens een concert in de ZaterdagMatinee in wereldpremière hebben gebracht. In plaats daarvan speelde het RFO de Derde Symfonie. Bekijk de indrukwekkende registratie van deze uitvoering door de Canadese sopraan Isabel Bayrakdarian en het Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Michal Dworzyński.
Laatste aanpassing op maandag 15 november 2010
