Uyt den ouden Doosch: Amy Robsart en andere verborgen schatten
(Bibliotheek)collecties blijken vaak meer te bevatten dan je verwacht. De bijbehorende catalogus geeft uiteraard een beeld van het aanwezige materiaal, maar ook catalogi zijn vaak òf niet voldoende gebruikersvriendelijk, òf niet compleet.
Onlangs kwam ik hiervan weer een voorbeeld tegen. Een journalist die werkt aan een biografie van de sopraan Hariclea Darclée (‘de eerste Tosca’) vroeg me of de Muziekbibliotheek in het bezit is van een uitgave van de opera Amy Robsart van de (inmiddels vrijwel vergeten) componist Isidore de Lara. Deze opera ging in 1893 in Londen in première met genoemde zangeres in de hoofdrol. Helaas heeft de MB van De Lara alleen zijn opera Messaline in de kast staan.
Nu bevindt zich in de kelderruimte met bladmuziek een aantal tekstboekjes [ca. 350, red.] van opera’s (en andere werken), die niet eenvoudig te vinden zijn in de catalogus. Een ervan bleek zowaar de tekst van Amy Robsart (de Franse vertaling, voor de Parijse uitvoering in 1894) te bevatten – de biograaf kan nu in elk geval de tekst van het werk bestuderen.
Bij een dergelijke vondst rijst al snel de vraag: hoe is dit tekstboekje in de MB terechtgekomen? Vermoedelijk is het lang geleden geschonken door een operagezelschap dat werd opgeheven. Vooral in de eerste decennia van de vorige eeuw werden er in Nederland vele gezelschappen opgericht, die vaak na korte tijd alweer ter ziele gingen. De orkestmusici speelden in die jaren vaak van handgeschreven partijen, de dirigent had een handgeschreven partituur op de lessenaar. Bladmuziek was niet zo eenvoudig te verkrijgen als tegenwoordig, en op deze manier kon wellicht ook worden bezuinigd op de auteursrechten.
Veel (ook handgeschreven) muziek is in Hilversum beland. Voor onderzoekers is er nog veel werk aan de winkel: er bevinden zich bijvoorbeeld ook partituren en orkestmaterialen van de Opera Italiana in de collectie. Dit legendarische gezelschap verzorgde vanaf het eind van de 19de eeuw, de eerste periode onder de artistieke leiding van Machiel (‘Cavaliere’) de Hondt, decennialang uitvoeringen, onder meer in Carré in Amsterdam. De kans is groot dat de handgeschreven partituur van Mascagni’s opera Iris, die hier in de kelder ligt, een eeuw geleden is gebruikt door dit gezelschap.
En dan hebben we het nog niet eens over de tekstboeken (soms met handgeschreven regieaanwijzingen) die bij het instuderen werden gebruikt. Ook daarvan zijn vele voorbeelden in de MB-collectie te vinden, zowel gedrukte als handgeschreven exemplaren.
LINK
Bekijk het overzicht van tekstboekjes (operalibretti) in de MCO-MB
Laatste aanpassing op woensdag 6 april 2011
